Πρόκειται σίγουρα για ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της πόλης, το οποίο μας υπενθυμίζει το μεγάλο πλήγμα που δέχθηκε η Θεσσαλονίκη κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Σε αυτή την δύσκολη περίοδο που διήρκεσε λίγα μόνο έτη, μια από τις σημαντικότερες και πιο ενεργές κοινότητες της πόλης αποδεκατίστηκε χάνοντας μεγάλο μέρος του πληθυσμού της. Ένα πολύ μικρό μόνο ποσοστό κατάφερε να επιστρέψει μετά το τέλος του πολέμου το 1945.
Γερμανική εισβολή και διωγμός της Εβραϊκής Κοινότητας
Ο χρόνος άρχισε να κυλάει αντίστροφα για τη Σεφαραδίτικη κοινότητα της Θεσσαλονίκης μετά την είσοδο των Γερμανικών στρατευμάτων τον Μάρτιο του 1941. Σύντομα άρχισαν οι διωγμοί, οι διώξεις και η καταναγκαστική εργασία, ενώ τον Μάρτιο του 1943 άρχισαν οι πρώτες αποστολές βαγονιών στο Άουσβιτς και το Μπιρκενάου.
Πάνω από 46.000 Θεσσαλονικείς μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης με αυτό τον τρόπο κάτω από τις χειρότερες συνθήκες. Περίπου 1950 μπόρεσαν να επιστρέψουν. Ένα ποσοστό γύρω στο 4%!
Έχοντας εγκατασταθεί τον 15ο αιώνα στην πόλη μετά από την εκδίωξη τους από την Ισπανία το 1492 μΧ, η Σεφαραδίτικη Κοινότητα υπήρξε μια από τις παλαιότερες και σημαντικότερες εβραϊκές κοινότητες της Ευρώπης. Προσέφερε επί αιώνες ευεργετώντας την πνευματική ζωή του τόπου σε διάφορα επίπεδα, ενώ ήταν μια από τις κύριες συνιστώσες που συντέλεσαν στο να καταστεί η Θεσσαλονίκη ένα γόνιμο πνευματικό κέντρο.
Η Πλατεία Ελευθερίας σήμερα
Σήμερα η Πλατεία Ελευθερίας όπου μπορεί κάνεις να επισκεφθεί και το διακριτικό μνημείο του ολοκαυτώματος βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος καθώς υπάρχουν έντονες προθέσεις και συζητήσεις για την ανάπλαση και τον επανασχεδιασμό της. Έχουν λάβει μέρος αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί με πολλές και ενδιαφέρουσες προτάσεις για την ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και της μακράς ιστορίας της.
Στην Πλατεία Ελευθερίας θα συναντήσετε μερικά από τα ωραιότερα αρχιτεκτονικά κοσμήματα της Θεσσαλονίκης, όπως το κτίριο Στάϊν που μετράει πλέον πάνω από ένα αιώνα ζωής!
Η τοποθέτηση η και δημιουργία ενός μνημείου αντάξιου του γεγονότος που συγκλόνισε την Εβραϊκή κοινότητα και την Θεσσαλονίκη ανεπανάληπτα είναι ένα θέμα που έχει λάβει διαστάσεις και συζητείται έντονα σε διάφορα επίπεδα. Ως σήμερα, το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης είναι το μοναδικό μέρος όπου προσφέρει εξαιρετικές πληροφορίες σχετικά με τα γεγονότα αυτά αλλά και την ίδια την Σεφαραδίτικη και Ρωμανιώτικη κοινότητα.
Η ιστορία της Πλατείας Ελευθερίας δεν τελειώνει βέβαια εδώ καθώς περιλαμβάνει και άλλα σημαντικά γεγονότα που συνδέονται με το κίνημα των Νεότουρκων, την καταστροφική πυρκαγιά του 1917 που επηρέασε ολόκληρη την Θεσσαλονίκη, το εργατικό κίνημα, αλλά και τα ίδια τα Βυζαντινά τείχη, καθώς η ίδια αποτελούσε το όριο ανάμεσα στην πόλη και την θάλασσα όπου έφτανε και η κατάληξη τους.
- Με μια πιο προσεκτική ματιά ο επισκέπτης θα προσέξει και ορισμένα αρχιτεκτονικά στολίδια μοναδικά στο είδος τους όπως το Μέγαρο Στάϊν το οποίο ήδη μετράει πάνω από ένα αιώνα ζωής, καθώς και άλλα σημαντικά κτίρια. Θα την βρείτε εύκολα ακριβώς απέναντι από το λιμάνι στην αρχή της παραλιακής Λεωφόρου Νίκης.
- Εξαιτίας της κεντρικής τοποθεσίας της μπορείτε να την επισκεφθείτε καθώς πηγαίνετε στο Μουσείο Κινηματογράφου, στο εξαιρετικά ενδιαφέρον διπλανό Μουσείο Φωτογραφίας ή απλά καθώς απολαμβάνετε την βόλτα σας στην Παραλία.
Leave a Reply