Μπέη Χαμάμ

Κτισμένο το 1444, το Μπέη Χαμάμ είναι το παλιότερο από τα Οθωμανικά Λουτρά της Θεσσαλονίκης και ένα από τα σημαντικότερα κτίσματα που ενσωματώνουν Οθωμανική αρχιτεκτονική.

Όπως και πολλά ακόμη μοναδικής ιστορικής σημασίας κτίρια, θα το βρείτε στο κέντρο της πόλης βόρεια της Πλατείας Αριστοτέλους, απέναντι ακριβώς από την Παναγία Χαλκέων.

Ένα αρχιτεκτονικό κόσμημα στο κέντρο της πόλης

Τα Χαμάμ κατασκευάστηκαν με εντολή του Μουράτ ΄Β, ενώ αποτελούν και τα μεγαλύτερα σε μέγεθος λουτρά που ανεγέρθηκαν μετά την κατάκτηση της πόλης από τους Οθωμανούς το 1430.

Διέθεταν ξεχωριστούς χώρους για άνδρες και γυναίκες ενώ θεωρούνται μοναδικά για τις εντυπωσιακές διακοσμητικές συνθέσεις και τα περίτεχνα σχέδια που διαφαίνονται και σήμερα στο εσωτερικό τους.

Η εσωτερική τους διαρρύθμιση χαρακτηρίζεται από πολλά δωμάτια τα οποία επικοινωνούν μεταξύ τους με περισσότερες από μια εισόδους έχοντας μια ελαφρώς λαβυρινθώδη διάταξη.

Εκτός από τα μικρότερα δωμάτια που καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος των λουτρών, υπάρχουν και κάποια μεγαλύτερα τα οποία χαρακτηρίζονται για την οκταγωνική τους μορφή και τις αψίδες που τα περιβάλλουν.

Οι χώροι που προορίζονταν για τους άνδρες είναι αυτοί με την μεγαλύτερη άνεση και πολυτέλεια ενώ στην όλη ομορφιά του χώρου προσδίδουν και τα ανοίγματα στην οροφή των διακοσμημένων θόλων που επιτρέπουν την είσοδο φυσικού φωτισμού.

Τα Χαμάμ της Θεσσαλονίκης και η σημασία τους

Παρόμοια μεταγενέστερα κτίσματα που ανάγονται στον 16ο αιώνα μπορούν να βρεθούν και σε άλλα σημεία της Θεσσαλονίκης, όπως το “Παζάρ Χαμάμ” στην περιοχή των “Λουλουδάδικων” κοντά στην πλατεία Αριστοτέλους, η το “Γενί Χαμάμ” διπλά στον ναό του Αγίου Δημητρίου.

Ο λόγος για τον οποίο υπήρχαν πολυάριθμα τέτοια κτίσματα ήταν η σημασία που δίδονταν από τους Οθωμανούς σε αυτά. Πέρα από τον κρίσιμο ρόλο τους σε επίπεδο υγιεινής και καθαριότητας τα Χαμάμ είχαν και μια συμβολική, σχεδόν πνευματική διάσταση ως προς την λειτουργία της κάθαρσης.

Για τις γυναίκες αποτελούσαν την σημαντικότερη κοινωνική διέξοδο καθώς και ευκαιρία για κοινωνικοποίηση.

Όπως μας αποκαλύπτει και ο χάρτης εντός του Χαμάμ υπήρχαν αρκετά δωμάτια τα οποία προσέφεραν διαφορετική θερμοκρασία (χλιαρό, ζεστό και καυτό). Τα διαμερίσματα των ανδρών ήταν ξεχωριστά από αυτά των γυναικών χωρίς καμία επικοινωνία.

Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι το “Μπέη Χαμάμ” παρέμενε ενεργό έως και την δεκαετία του 1960 υπό την επωνυμία “Λουτρά Παράδεισος”. Σήμερα ο χώρος χρησιμοποιείται για διάφορες εκθέσεις, δρώμενα και πολιτιστικές εκδηλώσεις.

• Μην χάσετε την ευκαιρία για μια σύντομη επίσκεψη. Ο χώρος είναι εύκολα προσβάσιμος ενώ βρίσκεται σε ένα από τα πιο κεντρικά σημεία δίνοντας σας την ευκαιρία να συνδυάσετε την επίσκεψη σας με κάποιο άλλο αξιοθέατο ή μνημείο!
• Δίπλα ακριβώς από τον χώρο των λουτρών υπάρχει ένα εξαιρετικό καφέ κατάλληλο για ένα απολαυστικό διάλειμμα. Από τον επάνω όροφο του μπορείτε να δείτε τις οροφές και τους θόλους του μνημείου.